ฮือฮาขึ้นมาทันทีอีกเช่นกัน
เมื่อได้อ่านข่าวจากหนังสือพิมพ์ข่าวสดเกี่ยวกับการสถาปนาตำแหน่งสมเด็จพระราชาคณะองค์ใหม่
แทนสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทราวาส
ซึ่งเพิ่งจะมรณภาพไปเมื่อวันที่
20
พฤศจิกายน 2546 หรือเมื่อ 9 วันที่ผ่านมานี่เอง
โดยพระเถระรูปที่จะได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ
สถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะองค์ใหม่นั้นก็คือ
พระญาณวโรดม วัดเทพศิรินทราวาส
!!!
ก็นับว่าเป็นเรื่องน่าฉงนสนเท่ห์เป็นอย่างยิ่ง
เพราะตามประเพณีเท่าที่ทราบ (เคยทราบ จะถูกหรือผิดก็ไม่รู้นะ) ว่า
ถ้าว่ากันตามวัฒนธรรมอันดีงามทั่วไปแล้ว
เมื่อสมเด็จพระราชาคณะรูปใดมรณภาพไป
เพื่อเป็นการถวายเกียรติแด่สมเด็จพระราชาคณะองค์นั้น
ซึ่งส่วนมากจะนิยมเก็บศพไว้บำเพ็ญกุศลเป็นเวลา 1 ปี
หากพ้นจากงานพระราชทานเพลิงศพสมเด็จพระราชาคณะรูปนั้นแล้ว
จึงจะค่อยมีการเสนอรายชื่อพระเถระผู้เหมาะสมจะดำรงตำแหน่งดังกล่าว
หรือดังกรณีเมื่อสมเด็จพระพุทธชินวงศ์ วัดเบญจมบพิตร
มรณภาพไปเมื่อหลายปีก่อน
ตอนนั้นมีการสั่งงดมิให้จัดงานบุญเอิกเกริกครื้นเครงเฮฮา งานทำบุญทานก๋วยสลากของชมรมชาวเหนือทุกจังหวัดซึ่งเคยจัดที่วัดเบญจฯ
ก็ต้องย้ายไปจัดที่วัดพรหมวงศาราม ดินแดง แทน
นี่ก็ถือว่าเป็นการให้เกียรติแด่สมเด็จพระพุทธชินวงศ์เป็นอย่างสูงของคณะสงฆ์วัดเบญจมบพิตร
ซึ่งน่าสรรเสริญในคุณธรรม
หากแต่กรณีการสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะองค์ใหม่แทนสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทร์นี้
มีเหตุให้สงสัยมากมาย ว่าทำไมจึงลุกลี้ลุกรนกันเหลือเกิน
ที่ทึ่งใจที่สุดก็คือว่า
พระราชาคณะรองที่จะขึ้นเป็นแทนสมเด็จพระวันรัตนั้นก็คือ
"พระญาณวโรดม"
(ประยูร สนฺตงฺกุโร ป.ธ.9)
รองเจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทร์นั่นเอง
ที่ทึ่งใจก็เพราะอย่างที่เล่า นั่นแค่สมเด็จต่างวัดกัน
เขาก็ยังไว้ช่วงเวลาเพื่อไว้อาลัยให้เกียรติกัน
แต่กับสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทร์
ที่เพิ่งสิ้นไปได้เพียงอาทิตย์เดียวนี้ กลับมีข่าวว่า พระญาณวโรดม
รองเจ้าอาวาสของท่านเองได้ขึ้นเป็นสมเด็จแทนทันที
ซึ่งมีเหตุผลตามที่หนังสือพิมพ์ระบุว่า
"เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจแก่ศิษยานุศิษย์และพุทธศาสนิกชน
มหาเถรสมาคมจึงทูลเกล้าฯ เสนอชื่อ
"พระญาณวโรดม"
(ประยูร สนฺตงฺกุโร ป.ธ.9) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทราวาส
เพื่อทรงโปรดเกล้าฯ สถาปนาทดแทนตำแหน่งสมเด็จพระวันรัต ที่ว่างลง 1
ตำแหน่ง ให้ทันวันพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธ.ค.2546"
ถามว่า
เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจให้แก่ศิษยานุศิษย์และพุทธศาสนิกชนเรื่องอะไร
?? ศิษยานุศิษย์ของสมเด็จพระวันรัตเศร้าโศกเสียใจเพราะไม่มีสมเด็จอยู่ในวัดเทพศิรินทร์แล้วอีกเช่นนั้นหรือ
หรือว่าชาวพุทธทั่วไปเขาเรียกร้องให้มีสมเด็จพระราชาคณะประจำวัดเทพศิรินทราวาสด้วย
คำถามนี้
มหาเถรสมาคม โดยเฉพาะก็คือ
ผู้ที่ดำเนินการในการสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะองค์ใหม่จะต้องตอบสังคมไทยให้กระจ่าง
อย่าให้เหมือนกรณี
"พระราชบัญญัติครู"
ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไม่ทรงลงพระปรมาภิไธย
เพราะนั่นเป็นการหมิ่นพระบรมเดชนุภาพอย่างร้ายแรง
อย่าทำสะเพร่าอะไรลงไปทั้ง ๆ ที่รู้
เราไปเจาะลึกเรื่องพระญาณวโรดมกับตำแหน่งสมเด็จพระราชาคณะนี่กันหน่อยเป็นไร
ปี้ส่างเคยเขียนเรียนไว้ในจุลสารพระธรรมทูต
ของวัดไทย ลาสเวกัส ฉบับที่ 5 ประจำเดือน กันยายน-ตุลาคม พ.ศ. 2543
หลายปีก่อนมา ว่าด้วยตอนนั้นมีตำแหน่งสมเด็จพระราชาคณะของธรรมยุติกนิกาย
"ว่างลง"
หนึ่งตำแหน่ง คือสมเด็จพระมหามุนีวงศ์ วัดนรนาถสุนทริการาม
ท่านมรณภาพไป ตอนนั้นมีแคนดิเดทสมเด็จใหม่ในสายธรรมยุติอยู่ 3 องค์
ได้แก่ พระญาณวโรดม
(ประยูร สนฺตงฺกโร ป.ธ.9 ได้ตำแหน่งนี้ในปี 2528) วัดเทพศิรินทร์
พระอุดมญาณโมลี
(มานิต ถาวโรป.ธ.9 ได้ตำแหน่งนี้ในปี 2532) วัดสัมพันธวงศ์ และพระธรรมปัญญาจารย์
(ประจวบ กนฺตาจาโรป.ธ.9
ได้ตำแหน่งนี้ในปี 2536) วัดมกุฏกษัตริยาราม
ซึ่งถ้านับกันตามอาวุโสแล้ว ก็แน่นอนว่า พระญาณวโรดม
ต้องได้ขึ้นเป็นสมเด็จ
แต่ก็มาติดตรงที่ว่า เวลานั้นวัดเทพศิรินทร์ของพระญาณวโรดมนั้นมีสมเด็จพระราชาคณะอยู่องค์หนึ่งแล้ว
คือสมเด็จพระวันรัตที่เพิ่งมรณภาพไปนี่แหละ
ทำให้พระญาณวโรดมต้องชวดตำแหน่งให้แก่
"รุ่นน้อง"
คือพระธรรมปัญญาจารย์ไปอย่างต้องใช้ใบบัวบกหลายรถสิบล้อมาต้มกินแก้ช้ำใน
ทั้งนี้เพราะสมณศักดิ์ที่
"สมเด็จพระราชาคณะ"
นั้นเป็นสุดยอดของพระสงฆ์ไทย
การจะมีสมเด็จพระราชาคณะสองรูปในวัดเดียวกันในเวลาเดียวกันจึงถือว่า
"มากเกินไป"
นี่คือสาเหตุที่ทำให้พระญาณวโรดมอดเป็นสมเด็จรุ่นปี 2543
ต่อมาอีกปีหนึ่ง คือ พ.ศ. 2544
ก็มีสมเด็จในคณะธรรมยุติมรณภาพลงอีก คือ
สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (ทิม อุฑาฒิโม
ป.ธ. 5) วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม
ตอนนั้นสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทร์ ก็ยังแข็งแรงอยู่
ทำให้พระญาณวโรดมชวดตำแหน่ง
"สมเด็จ"
ไปเป็นรอบที่สอง ปล่อยให้พระอุดมญาณโมลี
(มานิต ถาวโร ป.ธ.9) วัดสัมพันธวงศ์
ซึ่งเป็น "รุ่นน้อง"
ลอยล่องเป็นสมเด็จแซงหน้าไปอีกรอบหนึ่ง
ถึงปีนี้
เมื่อสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทร์
มรณภาพไปเมื่อวันที่ 20
พฤศจิกายน 2546 ในขณะทางวัดเทพศิรินทร์กำลังจัดงานศพสมเด็จพระวันรัตอยู่นั้น
ก็มีข่าวเข้ามาว่า พระญาณวโรดมได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระมหามุนีวงศ์
จะเข้ารับพัดยศจากในหลวงในวันที่ 5
ธันวาคม ศกนี้ ก็คือในอีก 15 วันข้างหน้านี้เท่านั้น
นั่นคือลำดับความ
ยังมีเรื่องหลักอื่นอีกว่า
ว่ากันตามข่าวแล้ว โผการแต่งตั้งพระราชาคณะประจำปี พ.ศ. 2546
ซึ่งจะต้องโปรดเกล้าฯ พระราชทานในวันที่ 5 ธันวา
ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระราชสมภพเป็นประจำทุกปีนั้น
ได้จัดเตรียมและผ่านการพิจารณาของมหาเถรสมาคมไปแล้ว
ดังที่ทราบข่าวจากหนังสือพิมพ์ต่าง ๆ
ซึ่งแน่นอนว่า
โผนั้นต้องทำเสร็จก่อนวันที่ 20 พฤศจิกายนแน่ ๆ
และก่อนหน้านั้นสมเด็จพระวันรัต วัดเทพศิรินทร์ก็ยังไม่มรณภาพ
การได้ตำแหน่ง
"สมเด็จองค์ใหม่"
ของพระญาณวโรดม จึงเป็นการพิจารณา
"นอกรอบ"
หรือ
"รอบพิเศษ"
ของมหาเถรสมาคม
ซึ่งก็ไม่ทราบเหมือนกันว่าทำไมจึงต้องมีการพิจารณาเป็นรอบที่สองซึ่ง
"พิเศษอย่างยิ่ง"
คงไม่เป็นที่น่าติดใจอันใด
ถ้าการได้เป็นสมเด็จของพระญาณวโรดมนั้นประกอบด้วยเหตุปัจจัยดังต่อไปนี้
1. พ้นงานพระราชทานเพลิงศพสมเด็จพระวันรัตไปแล้ว
คือไปสถาปนากันในวันที่ 5 ธันวาคม ปีหน้า ซึ่งก็ไม่น่าจะมีปัญหา
เพราะว่าเคยมีการชลอการสถาปนาสมเด็จถึง 2 ปีมาแล้ว
2. เป็นการพิจารณาตามวาระปกติ ไม่ลุกลี้ลุกรน
3. พระญาณวโรดมอยู่คนละวัดกับสมเด็จพระวันรัต
ซึ่งข้อที่ 3 นี่แหละดูจะประดัดประเดิดมากที่สุด
เพราะวันที่พระญาณวโรดมไปรับพัดสมเด็จมาจากในวังแห่เข้าวัดเทพศิรินทร์ร่วมงานมงคลอยู่นั้น
อีกด้านหนึ่ง ที่ศาลากลางน้ำวัดเทพศิรินทร์
ก็กำลังมีงานอวมงคลคืองานสวดศพสมเด็จพระวันรัต อดีตเจ้าอาวาส
ผู้เพิ่งมรณภาพผ่านมาได้เพียง 25 วันแล้วนี่เอง
เสียงหัวเราะและร้องไห้ ไม่รู้ว่าเสียงไหนจะดังกว่ากัน
แต่ถ้าหากจะเป็นดังหนังสือพิมพ์อ้างเหตุผลว่า
"เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจแก่ศิษยานุศิษย์และพุทธศาสนิกชน"
ก็น่าอิจฉาชาววัดเทพศิรินทร์นะ
พระเจ้าอาวาสตายยังไม่ทันเผาผีเลย
รองเจ้าอาวาสก็ได้สมเด็จใหม่มาอีกองค์แล้ว
เป็นขวัญและกำลังใจอันน่าชื่นชมจริงๆ
|
