กลับตำหนักเพ็ชร

ย้ายที่ประชุมมหาเถรสมาคม

จากพุทธมณฑลไปวัดบวรนิเวศวิหาร

ครั้งแรกในรอบ 16 ปี

20 เมษา 2547 ประชุมมหาเถรสมาคมครั้งสุดท้ายในตำหนักเพ็ชร

12 พฤษภา 2563 ย้ายที่ประชุมมหาเถรสมาคมกลับมายังตำหนักเพ็ชรอีกครั้ง

อา..กลับมาแล้วฮ่ะ การประชุมมหาเถรสมาคม ซึ่งปิดตัวเองไปเพราะไวรัสโควิด-19 ตั้งแต่วันที่ 20 มีนาคม ศกนี้ มาจนถึงวันนี้ จึงเปิดประชุมอีกครั้ง หลังจากแน่ใจว่าคงจะไม่อันตรายร้ายแรง แบบว่าสามารถควบคุมได้ มหาเถรสมาคมจึงได้เปิดประชุมขึ้นใหม่ เพื่อให้การทำงานเข้าสู่สถานการณ์ปกติ ที่เรียกว่า New Normal

แต่การประชุมใหม่ในครั้งนี้ มีความพิเศษอย่างยิ่ง คือ เปลี่ยนสถานที่ประชุม จากหอประชุมสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ในบริเวณพุทธมณฑล มาเป็น ตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร ซึ่งเป็นที่ประชุมเดิมมาเนิ่นนาน แต่ได้ย้ายไปพุทธมณฑลตั้งแต่ปลายเดือนเมษายน พ.ศ.2547 เป็นเวลานานถึง 16 ปี เป็น 16 ปีแห่งความหลัง มีทั้งรัก ทั้งชัง ทั้งหวานและขมขื่น

ท่านที่สนใจในเรื่องนี้ กรุณาอ่าน "มุมมองของพระมหานรินทร์" เรื่อง วัดบวรนิเวศวิหาร ในยุคถดถอยจนเสียศูนย์ ได้ตรงนี้

ช่วงปี 2547-2560 นั้น เป็นระยะที่พระในฝ่ายมหานิกายครองอำนาจในมหาเถรสมาคม โดยสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว) วัดสระเกศ และสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง) วัดปากน้ำ ได้ขึ้นดำรงตำแหน่ง "ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช" ต่อกันสองสมัยซ้อน ฝ่ายธรรมยุตจึงได้แต่จดๆ จ้องๆ ทำอะไรไม่ได้

ครั้นสมเด็จวัดปากน้ำถูกตีปีกหัก ขึ้นสู่ตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชไม่ได้ เปิดโอกาสให้สมเด็จพระมหามุนีวงศ์ (อัมพร อัมพโร) วัดราชบพิธ แซงหน้าเข้าเส้นชัยไปแบบฉีกตำราเซียนพระสมเด็จ ตั้งแต่ต้นปี 60 เป็นต้นมา ศูนย์กลางอำนาจของคณะสงฆ์ไทยได้ย้ายไปอยู่ที่วัดราชบพิธแทน

แต่ศูนย์กลางของคณะสงฆ์ธรรมยุตตัวจริงนั้น คือวัดบวรนิเวศวิหาร เพราะเป็นสถานที่เจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดินทรงผนวชและประทับอยู่มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 จนถึงรัชกาลปัจจุบัน ดังนั้น จึงมีความพยายามจะย้ายศูนย์กลางกลับมาวัดบวรนิเวศวิหารเรื่อยมา แต่ว่าโอกาสยังไม่อำนวย จนกระทั่งเกิดวิกฤตโควิดขึ้น เลยแปรให้เป็นโอกาสทองในวันนี้

อาคารสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ในบริเวณพุทธมณฑล

ห้องประชุมมหาเถรสมาคมที่กลายเป็นอดีตอีกโรงละครหนึ่ง

มา : เพราะความยิ่งใหญ่ของฝ่ายมหานิกาย

ไป : เพราะความยิ่งใหญ่ของฝ่ายธรรมยุติกนิกาย

หรือ มาเพราะการเมือง ก็ไปเพราะการเมือง

เป็นเรื่องต้องทำใจ

ถามว่า แม้ว่าตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชจะย้ายไปอยู่วัดราชบพิธมาตั้งแต่ปี 60 แล้ว แต่เหตุไฉนเพิ่งจะมาย้ายที่ประชุมมหาเถรสมาคมเอาในวันนี้

คำตอบก็คือว่า แหมมันก็ต้องรักษามารยาทและรอโอกาสเหมาะสม จะเปิดปุ๊ปปิดปั๊ปเหมือนโตชิบ้ามันก็เกินไป มารยาทไทยท่านสอนไว้ ดังนั้น ถึงแม้สมเด็จช่วงวัดปากน้ำจ ะพลาดจากตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช มหาเถรสมาคมภายใต้การบัญชาของสมเด็จพระสังฆราชวัดราชบพิธ ก็ยังต้องประชุมที่ "อาคารสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์" ไปพลางๆ เพื่อหาโอกาสกลับวัดบวร จะกลับกันทันทีทันใดที่ได้ตำแหน่งพระสังฆราชมามันก็จะน่าเกลียด แต่ถึงอย่างไร มันก็ทำใจลำบาก ที่จะต้องเดินเข้าห้องประชุมติดป้าย "อาคารสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์" อยู่ทุกเดือน มันเหมือนสลัดภาพสมเด็จช่วงไม่หลุดยังไงไม่รู้

แล้ววันนี้ ฤกษ์งามยามดี เมื่อมีโควิดเข้ามาแทรก ทำให้ต้องปิดประชุมมหาเถรสมาคมยาวไปเดือนกว่า กว่าจะเปิดใหม่ได้ และไหนๆ ก็ไหนๆ ในเมื่อจะเปิดประชุมกันใหม่แล้ว ก็เปิดในที่ใหม่กันเสียเลย นั่นคือ บัญชาสมเด็จพระสังฆราช ให้ย้ายที่ประชุมมหาเถรสมาคมกลับไปยัง "ตำหนักเพ็ชร" วัดบวรนิเวศวิหาร โดยสมเด็จพระสังฆราช ได้เสด็จไปเป็นประธานการประชุมด้วยพระองค์เอง ทำนองทำพิธีเปิดห้องประชุมใหม่ และปลอบใจ "สมเด็จพระวันรัต" เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร เจ้าของสถานที่ ว่า "เอาห้องประชุมมหาเถรสมาคมมาคืนให้วัดบวรแล้วนะ"

ส่วน "สมเด็จช่วง" วัดปากน้ำ เจ้าของอาคารสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ ห้องประชุมมหาเถรสมาคมเดิมนั้น ท่านไม่ได้เข้าประชุมหาเถรสมาคมมานานหลายปีแล้ว ก็นับตั้งแต่พลาดหวังจากตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชไปในคราวนั้น เมื่อท่านไม่มาก็ถือว่าไม่ติดใจ จะย้ายไปไหนมันก็เรื่องของเรา เพราะอำนาจอยู่ในมือพวกเราแล้ว  อิอิ ชิตัง เม !

ก็ถือว่า ซาโยนาระ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง) วัดปากน้ำ ไปอีกบทบาทหนึ่ง ดังบทเพลงว่า โลกนี้คือละคร บทบาทบางตอน ชีวิตยอกย้อนยับเยิน ฯลฯ

30 มีนาคม 2563

สำนักพุทธฯ ประกาศ งดกิจกรรมทุกประเภท

เว้นประชุม มส. ไป 1 เดือน 12 วัน

ตกวันนี้ วันที่ 12 พฤษภาคม 2563

สมเด็จพระสังฆราชทรงเปิดประชุม มส. อีกครั้ง

วันอังคารที่ 12 พฤษภาคม 2563 เวลา 14.00 น. เจ้าพระคุณ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จเป็นประธานการประชุมมหาเถรสมาคม ครั้งที่ 9/2563 โดยมีกรรมการมหาเถรสมาคม (มส.) เข้าร่วมประชุม ในการนี้ นายณรงค์ ทรงอารมณ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ กราบทูลถวายเปิดการประชุม ณ พระตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

ที่มา : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ : 12 พฤษภาคม 2563